-
1 якын
1. прил.1) прям.; перен. бли́зкий, бли́жний, ближа́йший, недалёкий, неда́льнийякын урманга гына бару — ходи́ть то́лько в бли́жний лес
якын юл — бли́зкая доро́га
якын киләчәктә — в недалёком бу́дущем
якын өметләр — ближа́йшие наде́жды
2) бли́зкий, ближа́йший, свой, родно́й, недалёкий, неда́льний (о родне, друзьях)якын туган — бли́зкий ро́дственник
иң якын дус — ближа́йший друг
якын кешем юк минем — нет у меня́ родно́го челове́ка
3) в знач. сущ.; мн. в притяж. ф. якыннарыа) бли́зкие, родня́, ро́дственникиана ягыннан якыннары — ро́дственники по матери́нской ли́нии
б) приближённыедиректорның якыннары — приближённые дире́ктора
4) бли́зкий, сме́жный, свя́занный (чем-л.)җыелышта эшкә якын мәсьәләләр каралды — на собра́нии рассма́тривались бли́зкие к рабо́те зада́чи
5) бли́зкий, дорого́й (кому-чему-л.)анага баладан да якын кеше юк — для ма́тери доро́же её дитя́ти нет челове́ка
6) бли́зкий, схо́дный, похо́жий, аналоги́чный ( чему)эчтәлекләре белән якын әсәрләр — произведе́ния, бли́зкие по содержа́нию
стильләре белән якын язучылар — писа́тели, схо́дные по сти́лю
2. нареч.метеориттагы минерал составы белән җирдәге минералга якын — минера́л в метеори́те по соста́ву аналоги́чен минера́лу земно́му
бли́зко, бли́же3. послелогавылга якын урнашу — расположи́ться бли́зко к дере́вне ||
1) бли́зкий, схо́жий, похо́жий; подо́бно, наподо́бие, вро́де, почти́яратуга якын бер хис — чу́вство, бли́зкое к любви́
елауга якын тавыш белән сорау — проси́ть почти́ пла́ча
2) о́коло, с, почти́, приме́рносәгатькә якын — о́коло ча́са
атнага якын — о́коло неде́ли; с неде́лю
йөзгә якын кеше — приме́рно сто челове́к
өч айга якын вакыт үткән — прошло́ почти́ три ме́сяца
•- якын көннәрдә
- якын бару юлы
- якын җибәрү
- якын итү
- якын күрү
- якын килү
- якын китерү
- якын мөнәсәбәт••- якын да китермәүякын барырлык түгел (якын килерлек түгел) — нельзя́ подступи́ться, не приступи́ться, не подступи́ться (к кому-л.; чему-л.), нет по́дступа
-
2 туган
1. сущ.1) брат и́ли сестра́, де́ти одного́ отца́, одно́й ма́тери по отноше́нию друг к дру́гутуганнар арасында иң кечесе — са́мый мла́дший среди́ бра́тьев и сестёр
2) ( кровный) ро́дственник; ро́дичир туган — ро́дственник
кыз туган — ро́дственница
якын туган — бли́зкий ро́дственник, бли́зкий ро́дич ( но не брат или сестра)
3) в обращении к мужчине (равному себе) брат, брато́к, друг, дружи́щеменә нәрсә, туган — вот что, брато́к
менә Хәйдәр туган да килде — вот пришёл (прие́хал) и наш друг Хайда́р
4) высок.; поэт. брат, сора́тник; това́рищсыйнфый туган — кла́ссовый брат
коралдаш туганнар — бра́тья по ору́жию
яз кайтмасак, көз кайтырбыз, сау булыгыз, туганнар — ( песня) мы вернёмся не весно́й, так о́сенью, бу́дьте здоро́вы ( до свидания), бра́тья и сёстры ( односельчане)
5) в ф. туганым (чаще в обращении) брат и́ли сестра́ ( необязательно одного поколения) моло́же себя́, брато́к, бра́тец, бра́тик; сестрёнка, сестри́ца2.туганым, кил бире — бра́тец, подойди́ сюда́
1) родно́й, со́бственныйтуган ата — родно́й оте́ц
туган абый — родно́й ста́рший брат
туган эне — родно́й мла́дший брат
2) перен. родно́й, свой; дорого́йтуган халкың — родно́й (свой) наро́д
туган авыл — родна́я дере́вня
туган өй — родно́й дом
туган җир — родна́я земля́
•- туган җанлы
- туган ил
- туган тел
- туганнан туган
- туганнан туышкан
- туганнан тума
- туганнар кабере -
3 ближний
-
4 сродни
нареч.; разг.1) ( кому) туган тиешле, кардәш2) перен. (чему) (близко по характеру, свойствам) якын -
5 родство
с1) туганлык, кардәшлек, кардәш-ырулык2) собир.; разг. кардәш-ыру, кардәшләр, туган-тумача3) перен. якынлык, туганлык
См. также в других словарях:
туган-ыру — Якын һәм ерак кардәшләр, нәсел нәсәп … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
якын — с. 1. Еракта урнашмаган, шушы тирәдәге, тиз генә барып җитәрлек; киресе: ерак. рәв. Монда гына, янәшәдә, терәлеп үк 2. Тиздән булырга тиешле, тиз арада булачак якын киләчәк 3. Туганлык яки дуслык мөнәсәбәтендә булган якын кеше. и. Дус, иптәш яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туган-кардәш — диал. Туганнар, якын кардәшләр; кардәш ыру, нәсел нәсәп. ТУГАН ТУМАЧАЛЫК – 1. Туган тумача булу 2. Кадрлар сайлаганда, эшкә урнаштырганда һ. б. ш. очракларда туганнарына, кардәшләренә һәм якын кешеләренә льготалар ясаудан торган ялгыш принцип;… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туган-тулпы — диал. Туганнар, якын кардәшләр; кардәш ыру, нәсел нәсәп. ТУГАН ТУМАЧАЛЫК – 1. Туган тумача булу 2. Кадрлар сайлаганда, эшкә урнаштырганда һ. б. ш. очракларда туганнарына, кардәшләренә һәм якын кешеләренә льготалар ясаудан торган ялгыш принцип;… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туган-тума — диал. Туганнар, якын кардәшләр; кардәш ыру, нәсел нәсәп. ТУГАН ТУМАЧАЛЫК – 1. Туган тумача булу 2. Кадрлар сайлаганда, эшкә урнаштырганда һ. б. ш. очракларда туганнарына, кардәшләренә һәм якын кешеләренә льготалар ясаудан торган ялгыш принцип;… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туган-тумача — диал. Туганнар, якын кардәшләр; кардәш ыру, нәсел нәсәп. ТУГАН ТУМАЧАЛЫК – 1. Туган тумача булу 2. Кадрлар сайлаганда, эшкә урнаштырганда һ. б. ш. очракларда туганнарына, кардәшләренә һәм якын кешеләренә льготалар ясаудан торган ялгыш принцип;… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туган — с. 1. Турыдан туры кан кардәш булган и. Кан кардәш кеше 2. и. Кардәш 3. и. Ир кешегә карата дусларча яки үз итеп әйтелгән эндәшү сүзе менә нәрсә, туган 4. күч. Интереслары, тормыш шартлары яки хәлләре уртак, бер үк булган кеше. Фикердәш кеше яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чит — I. и. 1. Берәр әйбернең кырыйдагы урыны, шул кырый үзе 2. Берәр әйбер (урман, торак пункт һ. б. ш.) кырыендагы җир, урын. Юл, урам һ. б. ш. кырыенда, аларның һәр ике ягында буйдан буйга сузылган урын 3. Нин. б. мәйдан, өслек, тирәлекнең кырыен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
анасы — Ирнең хатынына карата эндәшү сүзе. Балалы хатын 2. с. Ана җенестән булган; киресе: ата 3. Гадәттә өстәмә сүз яки аергыч урынында: иң кадерле, мөкатдәс, якын булган нәрсә тур. җир ана. Идел ана 4. күч. Тудыручы, барлыкка китерүче. АНА КОРТ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
беркем — а. 1. Бер генә кеше дә, бер генә җан иясе дә; һичкем 2. Якын дус яки туган тиешле кеше турында … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бертуган — диал. с. 1. Кан кардәш; бер ата анадан туган 2. күч. Бертуганнар кебек тату, үзара якын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
